សេចក្តីអធិប្បាយពីសំបុត្រអេភេសូរ
អ្នកនិពន្ធ: លោកប៉ុល
លោកសុលគឺជាសាសន៍យូដាដែលកើតនៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំទី៥ នៃគ,ស នៅក្នុងទីក្រុងតាសុស ដែលជាទីប្រជុំជនធំ នៃខេត្តមួយរបស់រ៉ូម៉ាំងនៅក្នុងស្រុកគីលីគា។ នៅក្នុងពេលនោះ អធិរាជរ៉ូម៉ាំងបានគ្រប់គ្រងលើផ្ទៃដីប្រមាណ ជាងបួនលានគីឡូម៉ែត្រការ៉េនិងប្រជាជន ២០% នៃចំនួនសរុបរបស់ប្រជាជនទូទាំងពិភពលោក។ មនុស្សទាំង អស់ ដែលកើតនៅក្នុងទីក្រុងតាសុសត្រូវបានទទួលអភ័យឯកសិទ្ធអោយក្លាយជាសាសន៍រ៉ូម ហើយសាសន៍រ៉ូម ទាំងអស់ត្រូវតែមានឈ្មោះរ៉ូម៉ាំង។ ដូច្នេះហើយ សុលមានឈ្មោះហៅតាមបែបរ៉ូម៉ាំង ប៉ុលមានន័យថា “តូច”។
កំឡុងពេលគាត់នៅក្មេង លោកប៉ុលបានចាកចេញពីក្រុងតាសុសហើយបានធំឡើងនៅក្នុងក្រុងយេរូសាឡិម។ គាត់បានរៀបរាប់ពីខ្លួនគាត់នៅក្នុង ភីលីព ៣:៥-៦ ថា “ដ្បិតខ្ញុំបានទទួលកាត់ស្បែកនៅថ្ងៃទី៨ ខ្ញុំជាសាសន៍អ៊ីស្រាអែល ក្នុងពូជអំបូរបេនយ៉ាមីន ជាអ្នកហេព្រើរ កើតពីពួកហេព្រើរ ឯខាងក្រឹត្យវិន័យ នោះខ្ញុំជាពួកផារិស៊ី ៦ខាងឯសេចក្តីឧស្សាហ៍ នោះខ្ញុំជាអ្នកដែលបានធ្វើទុក្ខបៀតបៀនដល់ពួកជំនុំ ចំណែកខាងសេចក្តីសុចរិតក្នុង ក្រឹត្យវិន័យ នោះខ្ញុំគ្មានទោសសោះ”។ យើងបានឃើញនៅក្នុងជីវិតរបស់ លោកប៉ុលសុទ្ធតែទាក់ទងជាមួយនឹង មុខតំណែងរបស់គាត់នៅក្នុងប្រព័ន្ធសាសនារបស់សាសន៍យូដា។
-
ការកាត់ស្បែកគឺជានិមិត្តសញ្ញានៃសេចក្តីសញ្ញារវាងព្រះជាម្ចាស់ជាមួយនឹងលោកអ័ប្រាហាំ (លោកុប្បត្តិ ១៧:១-១៣) ដែលមនុស្សប្រុសក្នុងអ៊ីស្រាអែលទាំងអស់ត្រូវទទួល។
-
បេនយ៉ាមីនគឺជាកុលសម្ព័ន្ធដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងអំបូរទាំងប៉ុន្មានរបស់អ៊ីស្រាអែល ដោយព្រោះតែ ក្រុងយេរូសាឡិម និងព្រះវិហារស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីដែលនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អំបូរនេះ។
-
គណៈផារិស៊ី (ពាក្យដែលមានន័យថា “ញែកចេញ”) ជាក្រុមដែលទទួលបានការគោរពបំផុតក្នុង ចំណោមក្រុមសាសនាសាសន៍យូដា។ ពួកគេព្យាយាមគេចចេញពីអស់អ្នកដែលមិនរក្សាទំនៀម ទំលាប់សាសនាយូដា ជាពិសេសពួកសាសន៍ដទៃ។
-
ដោយព្រោះតែភាពមោះមុតរបស់គាត់ចំពោះសាសនាយូដា លោកប៉ុលបានធ្វើការបៀតបៀនយ៉ាងសកម្ម ចំពោះគ្រីស្ទានរហូតទាល់តែគាត់បានជួបជាមួយនឹងព្រះយេស៊ូវដែលបានផ្លាស់ប្តូរជីវិតរបស់គាត់ជារៀងរហូត (កិច្ចការ ៩)។
ការត្រាស់ហៅ និងដំណើរបេសកកម្មរបស់លោកប៉ុល (ឆ្នាំ ៣៣-៥៨ គ,ស)
ព្រះយេស៊ូវបានត្រាស់ហៅលោកសុលអោយធ្វើជាសាវ័កសម្រាប់ប្រកាសដល់សាសន៍ដទៃ! មានន័យថាគាត់ត្រូវ ប្រកាសដំណឹងល្អដែលគាត់ស្អប់ដល់ដល់មនុស្សដែលគាត់បានព្យាយាមគេចចេញពេញមួយជីវិតរបស់គាត់។ ព្រះចេស្តានៃព្រះបានផ្លាស់ប្រែជីវិតរបស់មនុស្សម្នាក់យ៉ាងអស្ចារ្យនៅក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែបីថ្ងៃតែប៉ុណ្ណោះពី អ្នកបៀតបៀនមកជាគ្រីស្ទានហើយជាអ្នកប្រកាសម្នាក់ ហើយជាសាសន៍យូដាដែលមោះមុតប្រែក្លាយជាសាវ័ក ដល់សាសន៍ដទៃទៅវិញ។
លោកប៉ុលមានភាពស្មោះត្រង់ចំពោះការត្រាស់ហៅរបស់គាត់។ គាត់បានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងពេលវេលានៃការ រៀបចំអស់រយៈពេល បីឆ្នាំនៅក្នុងទីរហោស្ថានអារ៉ាបៀ។ ក្រោយមក គាត់បានចំណាយពេលប្រហែលដប់មួយឆ្នាំ ធ្វើផ្សាយដំណឹងល្អ នៅក្នុងស្រុកគីលីគា និងស៊ីរី។ នៅក្នុងស៊ីរី ពួកជំនុំអាន់ទីយ៉ូកបានចាត់លោកប៉ុលអោយ ទៅធ្វើព័ន្ធកិច្ចជាមួយនឹងលោកបាណាបាស (ឆ្នាំ៤៧-៤៨ គ,ស, កិច្ចការ ១៣-១៤)។ នេះគឺជាលើកទីមួយនៅ ក្នុងចំណោមដំណើរបេសកកម្មដ៏អស្ចារ្យដែលលោកប៉ុលបានធ្វើ។ ការធ្វើដំណើរបេសកកម្មទីពីរនៅក្នុងឆ្នាំ ៤៩-៥២ គ,ស ជាមួយស៊ីឡាស ធីម៉ូថេ និងលូកា (កិច្ចការ ១៥:៣៦-១៨:២២)។ ការធ្វើដំណើរបេសកកម្មទីបី គឺពី គ.ស.៥៣-៥៨ (កិច្ចការ ១៨:២៣-២១:១៩)។ សូមមើលពីផែនទីនៃដំណើរបេសកកម្មរបស់លោកប៉ុល
ការចាប់ខ្លួន កាត់ក្តី និងការស្លាប់របស់លោកប៉ុល (ឆ្នាំ ៥៨-៦៧ គ,ស)
នៅក្នុងក្រុងយេរូសាឡិម ពួកសាសន៍យូដាចាប់ខ្លួនលោកប៉ុលដោយព្រោះតែពួកគេជំទាស់ជាមួយនឹងព័ន្ធកិច្ចរបស់ គាត់ចំពោះសាសន៍ដទៃ។ ពេលដែលគេចាប់ផ្តើមវាយដំលោកប៉ុលនោះ ពួករ៉ូម៉ាំងបានចាប់ខ្លួនគាត់ ហើយនាំយក គាត់ចេញទៅដើម្បីស៊ើបសួរអោយដឹងថាគាត់បានធ្វើអ្វីខ្លះ។ គាត់ត្រូវបានឃុំខ្លួននៅក្រុងសេសារាអស់រយៈពេល ២ឆ្នាំ (ឆ្នាំ ៥៨-៦០ គ,ស) ហើយការកាត់ក្តីរបស់គាត់ត្រូវបានចោទសួរដោយចៅហ្វាយក្រុងពីរ មុនពេលដែល ប្រើសិទ្ធជាសាសន៍រ៉ូម៉ាំងរបស់គាត់ដើម្បីបង្ហាញខ្លួននិងបកស្រាយនៅចំពោះព្រះភ័ក្រ្តសេរសាក្នុងក្រុងរ៉ូម។
លោកប៉ុលបានចំណាយពេល ពីរឆ្នាំ (ឆ្នាំ៦០-៦២ គ,ស) នៅក្នុងក្រុងរ៉ូម រង់ចាំការកាត់ក្តី។ នៅទីបំផុត លោកប៉ុលត្រូវបានដោះលែងហើយត្រឡប់ទៅធ្វើព័ន្ធកិច្ចរបស់គាត់វិញ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមក គាត់ត្រូវបាន ចាប់ខ្លួន ដោយព្រោះតែបានប្រកាសដំណឹងល្អហើយត្រូវបានដាក់គុកនៅក្នុងក្រុងរ៉ូម។ លោកប៉ុលត្រូវគេ បៀតបៀននៅក្រុងងរ៉ូមក្នុងឆ្នាំ៦៧ គ,ស ហើយត្រូវបានគេកាត់ក្បាលក្រោមបញ្ជាររបស់ សេរសាណេរ៉ូ។ ប៉ុន្តែវាគឺជាចុងបញ្ចប់ដ៏មានជោគជ័យ។ នៅក្នុងជំពូកចុងក្រោយនៃសេចក្តីសំបុត្រចុងក្រោយរបស់គាត់ នៅក្នុងព្រះគម្ពីរ លោកប៉ុលបានកត់ត្រាពាក្យទាំងនេះនៅក្នុងគុកពេលដែលគាត់រង់ចាំការកាត់ក្តី “ខ្ញុំបានតយុទ្ធ យ៉ាងល្អ ខ្ញុំបានរត់ប្រណាំងជាស្រេច ខ្ញុំបានរក្សាសេចក្តីជំនឿទៅហើយ ៨ ពីនេះទៅមុខ នឹងមានមកុដនៃសេចក្តី សុចរិត បំរុងទុកឲ្យខ្ញុំ ដែលព្រះអម្ចាស់ដ៏ជាចៅក្រមសុចរិត ទ្រង់នឹងប្រទានមកខ្ញុំនៅថ្ងៃនោះ មិនមែនដល់ខ្ញុំតែ ម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ គឺដល់អស់អ្នកណាដែលចូលចិត្តនឹងដំណើរទ្រង់យាងមកវិញនោះដែរ”។ (២ ធីម៉ូថេ ៤:៧-៨)
កាលបរិច្ឆេក
លោកប៉ុលបានសរសេរសំបុតនេះ ផ្ញើទៅអ្នកក្រុងអេភេសូរអំឡុងឆ្នាំ ៦០-៦២ គ,ស នៅក្រុងរ៉ូមពេលដែលគាត់ រង់ចាំការកាត់ក្តី។ គាត់ត្រូវបានឃុំខ្លួននៅក្នុងផ្ទះ មានន័យថាគាត់ត្រូវបានគេដាក់ច្រវ៉ាក់និងយាមដោយ ពួកទាហាននៅក្នុងផ្ទះដែលគាត់បានជួល (កិច្ចការ ២៨:១៦)។ អំឡុងពេលនេះ លោកប៉ុលបានចែករំលែក ដំណឹងល្អជាមួយនឹងពួកអ្នកយាមរបស់គាត់ទាំងប៉ុន្មាន (ភីលីព ១:១២-១៤) ហើយក៏បានសរសេរសំបុត្រ កូឡូស ភីលេម៉ូន ហើយនិងភីលីព។
ព័ន្ធកិច្ចរបស់លោកប៉ុលនៅក្នុងក្រុងអេភេសូរ
អេភេសូរជាទីក្រុងមួយដែលមានប្រជាជនប្រមាណ ២៥០,០០០ នាក់ ដែលជាទីក្រុងធំទីពីរនៅក្នុងពិភពលោក (បន្ទាប់ពីក្រុងរ៉ូម)។ ទីក្រុងនេះជាការឧទិ្ទសចំពោះព្រះរបស់រ៉ូម៉ាំងព្រះនាងឌីអាន ហើយគេសង់ព្រះវិហារធំមួយ។ លោកប៉ុលចំណាយពេលនៅក្នុងទីក្រុងអេភេសូរច្រើនជាងកន្លែងផ្សេងៗទៀតក្នុង ដំណើរបេសកកម្មរបស់គាត់។ ការធ្វើដំណើរមកក្រុងនេះលើកទីមួយរបស់គាត់នៅក្នុងឆ្នាំ ៥១គ,ស, គឺមាន រយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែលោកប៉ុល បានសន្យាថានឹងត្រឡប់មកវិញប្រសិនបើជាបំណងព្រះហឫទ័យ របស់ព្រះ (កិច្ចការ ១៨:១៨-២១)
ការធ្វើដំណើរលើកទីពីរមកក្រុងនេះរយៈពេលប្រហែលជាបីឆ្នាំក្នុងអំលុងឆ្នាំ ៥៣-៥៦ គ,ស។ លោកប៉ុល បានដឹកនាំការពិភាក្សានៅក្នុងសាលាមួយជារៀងរាល់ថ្ងៃ អស់រយៈពេល ២ ឆ្នាំ ដើម្បីឲ្យគ្រប់គ្នាដែលនៅតាមខេត្ត អាចស្តាប់ឮព្រះបន្ទូលព្រះ(១៩:១០)។ ព្រះបានធ្វើការអស្ចារ្យយ៉ាងវិសេសតាមរយៈលោកប៉ុល ដែលសូម្បីតែ កន្សែងដៃ និងក្រមាដែលគាត់បានពាល់យកទៅឲ្យអ្នកដែលមានជំងឺ អ្នកទាំងនោះត្រូវបានប្រោសឲ្យជា (កិច្ចការ ១៩:១១ -១២)។ ព័ន្ធកិច្ចរបស់លោកប៉ុលមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងទីក្រុងនេះ។ អាជីវកម្មដ៏ធំនៅក្នុងទី ក្រុងនេះ គឺជាការលក់គំរូនៃព្រះវិហាររបស់ព្រះនាងឌីអាន។ ប៉ុន្តែក្នុងពេលដែលមនុស្សបានឮពីដំណឹងល្អ ពួកគេឈប់ជឿលើ ព្រះក្លែងក្លាយ ហើយឈប់ទិញគំរូនៃព្រះវិហារនោះ។ ពួកជាងចម្លាក់បានឆ្លើយតបដោយ បង្ករអោយមានចលាចល (កិច្ចការ ១៩:២៣-៤១)។ បន្ទាប់ពីមានចលាចលលោកប៉ុលបានចាកចេញពីក្រុង អេភេសូរ។
ការទៅលេងទីបីរបស់លោកប៉ុលគឺនៅក្នុងក្រុងមីលេត ចំងាយហាសិបគីឡូម៉ែត្រពីក្រុងអេភេសូរ (កិច្ចការ ២០: ១៦-៣៨)។ លោកប៉ុលបានចាត់គេអោយទៅប្រាប់ពួកចាស់ទុំរបស់ពួកជំនុំក្រុងអេភេសូរអោយមកជួបគាត់នៅទី នោះ ដើម្បីដាស់តឿនពួកគេអំពីគ្រូក្លែងក្លាយ។ ក្រោយមក លោកធីម៉ូថេបានដឹកនាំពួកជំនុំនៅអេភេសូរ អស់រយៈពេល ១ ឆ្នាំកន្លះដើម្បីទាស់នឹងសេចក្តីបង្រៀន ក្លែងក្លាយនៅក្នុងពួកជំនុំ (១ ធីម៉ូថេ ១:៣-១១)។ លោកប៉ុលបានសរសេរសេចក្តីសំបុត្រ ធីម៉ូថេទី ១ និងទី២ ដើម្បីជួយគាត់នៅក្នុងការធ្វើកិច្ចការនោះ។ យើងបានដឹងថាពួកជំនុំបានធ្វើតាមការណែនាំរបស់លោកលោកប៉ុល និងលោកធីម៉ូថេដោយព្រោះតែពីរទសវត្ស ក្រោយមកព្រះយេស៊ូវបានសរសើរដល់ពួកជំនុំនៅក្រុងអេភេសូរដែលមិនព្រមចុះចូលតាមពួកគ្រូក្លែងក្លាយ (វិវរណៈ ២:១-៧)។
ប្រធានបទសំខាន់នៃសេចក្តីសំបុត្រ
ប្រធានបទសំខាន់គឺជាសេចក្តីរួបរួមនៃអ្វីៗទាំងអស់ក្នុងព្រះគ្រីស្ទ។ ផែនការណ៍របស់ព្រះដ៏អស្ចារ្យនោះគឺជា ការនាំយកគ្រប់ទាំងអស់ទាំងនៅក្នុងស្ថានសួគ៌និងនៅលើផែនដីមកដាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះយេស៊ូវ (១:១០)។ នៅក្នុងពិភពនៃវិញ្ញាណ ព្រះយេស៊ូវមានជ័យជំនះលើអំណាចនៃវិញ្ញាណបះបោរដោយការរស់ពី សុគតឡើងវិញនិងការយាងទៅស្ថានសួគ៌វិញរបស់ព្រះអង្គ (១:១៩-២១)។ នៅលើផែនដី ព្រះយេស៊ូវ បានផ្សះផ្សា មនុស្សជាមួយនឹងព្រះតាមរយៈឈើឆ្កាង ហើយបង្កើតមនុស្សជាតិថ្មីនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ (នោះគឺ ពួកជំនុំ) (២:១៤-១៦)។
ព្រះយេស៊ូវគឺជាសិរសានៃពួកជំនុំ។ រូបភាពទាំងបីរបស់ពួកជំនុំដែលលោកប៉ុលប្រើនៅក្នុងសេចក្តីសំបុត្រនេះ រូបកាយ (២:១៣-១៨;៤:១១-១៦) ដំណាក់ (អគារ ២:១៩-២២) និងកូនក្រមុំ (៥:២៥-៣២) រៀបរាប់ពី ការរួបរួមរបស់ពួកជំនុំ ដោយព្រោះតែការរួបរួមជាមួយព្រះគ្រីស្ទ។ ពេញក្នុងសេចក្តីសំបុត្រលោកប៉ុលបញ្ជាក់ សេចក្តីស្រលាញ់ របស់ព្រះចំពោះប្រជារាស្រ្តរបស់ព្រះអង្គ ហើយពីរបៀបដែលពួកគេត្រូវស្រឡាញ់ព្រះអង្គ ហើយនឹងស្រឡាញ់គ្នា ទៅវិញទៅមកដោយព្រោះតែការនេះ (១:៤-៥; ២:៤; ៣:១៩; ៤:១-២; ៥:១-២; ៦:២៣-២៤)។
សមាសភាពនៃសេចក្តីសំបុត្រ
សំបុត្របែងចែកចេញពីពីរផ្នែក។
-
ផ្នែកទី ១: ព្រះពររបស់អ្នកជឿនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ (ជំពូក ១-៣) ប្រាប់យើងទាំងអស់គ្នាពីអ្វីដែលព្រះទ្រង់បានធ្វើសម្រាប់យើងតាមរយៈកិច្ចការរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ។
-
ផ្នែកទី ២: ការដើររបស់អ្នកជឿនៅក្នុងពិភពលោក (ជំពូក ៤-៦) បង្រៀនយើងអំពីការរួបរួមក្នុងពួកជំនុំ ហើយនឹងការប្រព្រឹត្តិរបស់គ្រីស្ទាន។
ប្រសិនបើអ្នកនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ អ្នកគឺជាមនុស្សដែលមានពរលើសជាងអ្វីដែលអ្នកអាចស្រមៃបាន ដោយព្រោះតែព្រះបានធ្វើការយ៉ាងអស្ចារ្យសម្រាប់អ្នកលើសពីអ្វីដែលអ្នកបានដឹង។ លោកប៉ុលត្រូវបានត្រាស់ហៅអោយប្រកាសឲ្យ “បានឃើញព្រះគុណដ៏ធ្ងន់លើសលប់របស់ទ្រង់” (២:៧)។ ផ្នែកទីមួយនៃសេចក្តីសំបុត្រប្រាប់អ្នកដើរតាម ព្រះយេស៊ូវទាំងអស់អំពីព្រះពរខាងព្រលឹងវិញ្ញាណរបស់ពួកគេ។ ការទាំងអស់នេះរួមមានទាំងការត្រូវបាន ជ្រើសរើសដោយព្រះ អោយបានបរិសុទ្ធ និងឥតកន្លែងបន្ទោសបាន (១:៤) ជាកូនចិញ្ចឹម (១:៥) ការប្រោសលោះ និងការអត់ទោសបាប (១:៧) ការបើកសំដែង (១:៩-១២) ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ (១:១៣) មរដកមួយ (១:១៤) មានជីវិតរស់នៅខាង ព្រលឹងវិញ្ញាណ (២:៥) សេចក្តីសង្រ្គោះ (២:៨) អាចចូលទៅឯព្រះបាន (២:១៨) ជាសមាជិកនៃដំណាក់របស់ ព្រះ(២:១៩)។ ទាំងអស់នេះជាអ្វីដែលព្រះបានធ្វើសម្រាប់យើងនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ ហើយយើងជានរណាជាលទ្ធផល។
ផ្នែកទីពីរនោះគឺពីអ្វីដែលយើងទាំងអស់គ្នាគួរធ្វើ ដោយព្រោះតែអ្វីដែលព្រះបានធ្វើសម្រាប់យើង។ លំដាប់ពិតជា មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។ ដើម្បីឆ្លើយតបបចំពោះជាម្ចាស់បានយ៉ាងត្រឹមត្រូវ យើងត្រូវយល់ពីអ្វីដែលព្រះអង្គ បានធ្វើសម្រាប់យើង។ ប្រសិនបើយើងមិនដឹងពីព្រះពរខាងវិញ្ញាណរបស់យើង នោះយើងនឹងរស់នៅក្នុង ភាពក្រីក្រខាងវិញ្ញាណ។ នៅពេលដែល យើងបានយល់ពីអ្វីដែលព្រះបានធ្វើ សម្រាប់យើងហើយនោះ តើយើងត្រូវឆ្លើយតបបែបណា? លោកប៉ុលប្រាប់យើងថា “ចូរឲ្យអ្នករាល់គ្នាដើរ បែបគួរនឹងការងារ ដែលទ្រង់ បានហៅមកធ្វើចុះ” (៤:១)។ គាត់បានជំរុញឲ្យពួកអ្នកជឿទាំងអស់អោយដើរ “បែបគួរ” (៤:១), “ក្នុងសេចក្តីស្រឡាញ់” (៥:២) “ដូចជាមនុស្សភ្លឺ” (៥:៨) និង “ដោយមានប្រាជ្ញា”(៥:១៥)។ នៅក្នុងសេចក្តីសំបុត្រនេះ មានបញ្ញត្តិចំនួន៤១; បញ្ញត្តិចំនួន ៤០ នៅក្នុងផ្នែកទីពីរ។ លោកប៉ុលណែនាំយើង ទាំងអស់គ្នាពីរបៀបរស់នៅតាមសណ្ឋានថ្មីរបស់យើងក្នុងនាមជាប្រជារាស្រ្ត ដែលរស់នៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ។ គាត់បានបញ្ចប់ជាមួយនឹង សេចក្តីបង្រៀនអំពីគ្រឿងសឹកខាងវិញ្ញាណដើម្បីអោយ យើងបានដឹងពីរបៀបការពារ អ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលព្រះបានប្រទានមកយើងទាំងអស់គ្នា។