ឯពួកសាវក នឹងពួកបងប្អូន ដែលនៅស្រុកយូដា គេក៏ឮថា សាសន៍ដទៃបានទទួលព្រះបន្ទូលដែរ រួចកាលពេត្រុសឡើងទៅឯក្រុងយេរូសាឡិម នោះអស់អ្នកខាងពួកកាត់ស្បែកគេមានសេចក្ដីប្រកាន់ចំពោះគាត់ថា លោកបានចូលទៅឯពួកមនុស្សដែលមិនកាត់ស្បែក ក៏បានពិសាជាមួយនឹងគេផង
១១:១-៣ នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ៤២ គ.ស។ ដំណឹងពីការដែលពួកសាសន៍ដទៃបានទទួលដំណឹងល្អបានឮ សុសសាយដល់ពួកគ្រីស្ទាន នៅក្នុងស្រុកយូដា។ នៅពេលដែលលោកពេត្រុសវិលត្រឡប់ទៅក្រុង យេរូសាឡិមវិញ មានពួកគេខ្លះ ដែល ហៅថា “ពួកកាត់ស្បែក” មានសេចក្ដីប្រកាន់ចំពោះគាត់ ដោយព្រោះតែអ្វីដែលគាត់បានធ្វើ។
“ពួកកាត់ស្បែក” គឺជាពួកគ្រីស្ទានដែលជាសាសន៍យូដាដែលបានគិតថាពួកសាសន៍ដទៃត្រូវតែរស់នៅ ដូចជាពួកសាសន៍យូដាប្រសិនបើពួកគេចង់ប្រែក្លាយជាប្រជារាស្រ្តរបស់ព្រះ។ ពួកគេបានគិតថា ពួកសាសន៍ដទៃត្រូវតែកាន់តាមក្រិត្យវិន័យ ចៀសចេញពីអាហារដែលមិនស្អាត ហើយត្រូវទទួលកាត់ ស្បែកដើម្បីបង្ហាញពីការរួមចំណែករបស់ពួកគេនៅក្នុងសេចក្តីសញ្ញារបស់ព្រះជាមួយនឹងអ៊ីស្រាអែល (លោកុប្បត្តិ ១៧:៩-១៤)។
ហេតុផលដែលពួកគេមានការប្រកាន់នៅពេលដែលពួកគេបានឮថាលោកពេត្រុសបានបរិភោគអាហារ ហើយបានប្រកបជាមួយនឹងពួកសាសន៍ដទៃ ដោយការប្រព្រឹត្តរបស់គាត់ទាំងនោះជាការ ដែលបង្ហាញគាត់ បានទទួលពួកគេជាបងប្អូនប្រុសស្រីនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ ទោះបីជាពួកគេមិនមែនជាសាសន៍យូដាក៏ដោយ។ អ្វីដែលជាបញ្ហានោះគឺថា ពួកកាត់ស្បែកបានដឹងពីអ្វីដែលលោកពេត្រុសបានធ្វើ ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានដឹងពី អ្វីដែលព្រះជាម្ចាស់បានធ្វើចំពោះពួកសាសន៍ដទៃនោះឡើយ។
តែពេត្រុសចាប់ផ្តើមរ៉ាយរឿងប្រាប់គេ ដោយលំដាប់ថា កំពុងដែលខ្ញុំអធិស្ឋាននៅក្រុងយ៉ុបប៉េ នោះខ្ញុំលង់ស្មារតីទៅ ឃើញការជាក់ស្តែង ជាប្រដាប់ដូចជាសំពត់កំរាលយ៉ាងធំ ចងទាំង៤ជ្រុង សំរូតចុះពីលើមេឃមកត្រឹមខ្ញុំ កាលខ្ញុំសំឡឹងគិតពិចារណាមើល នោះក៏ឃើញមានសត្វជើង៤ សត្វព្រៃ នឹងសត្វលូនវារដែលនៅលើដី ព្រមទាំងសត្វស្លាបនៅលើអាកាសផង រួចខ្ញុំឮសំឡេងមានបន្ទូលមកខ្ញុំថា ពេត្រុសអើយ ចូរក្រោកឡើងសំឡាប់ ហើយបរិភោគទៅ តែខ្ញុំប្រកែកថា ទេ ព្រះអម្ចាស់ ព្រោះមិនដែលមានអ្វីដែលមិនស្អាត មិនបរិសុទ្ធ ចូលមកក្នុងមាត់ទូលបង្គំឡើយ ក៏មានឮសំឡេងពីលើមេឃនោះម្តងទៀតថា របស់អ្វីដែលព្រះបានសំអាតហើយ នោះកុំឲ្យអ្នកថាជាមិនស្អាតឡើយ ការនោះមានមកគ្រប់៣ដង រួចបានលើកទាំងអស់ទៅលើមេឃវិញ
១១: ៤-១០ លោកពេត្រុសធ្វើការពន្យល់ពីអ្វីដែលបានកើតមានឡើងនៅពេលដែលគាត់នៅឯយ៉ុបប៉េ។ ចំនុចសំខាន់នោះគឺថាព្រះបានបង្រៀនគាត់ថា “របស់អ្វីដែលព្រះបានសំអាតហើយ នោះកុំឲ្យអ្នកថាជា មិនស្អាតឡើយ”។ ការនេះមានន័យថាលោកពេត្រុសហើយនឹងពួកជំនុំមិនអាចហៅអ្នកណាមួយ ដែលព្រះបានសំអាតឲ្យស្អាតហើយថាជាអ្នកមិនស្អាតបានឡើយ។ ព្រះបានដឹកនាំលោកពេត្រុស ឲ្យបានយល់ពីសេចក្តីពិតនេះជាបួនដំណាក់កាល។ ទីមួយ មានការជាក់ស្តែងពីព្រះជាម្ចាស់ ដែលលោកប៉ុលរៀបរាប់ចាប់ពីខទី១-១០ (សូមមើលការបកស្រាយនៅក្នុង កិច្ចការ ១០:៩-១៦)។
ទីបំផុតនោះ ស្រាប់តែមានមនុស្ស៣នាក់ដែលលោកនោះចាត់ពីសេសារាមករកខ្ញុំ គេឈរនៅមុខផ្ទះតែម្តង ហើយព្រះវិញ្ញាណ ទ្រង់មានបន្ទូលប្រាប់ឲ្យខ្ញុំទៅជាមួយនឹងគេ ឥតប្រកាន់ឡើយ ក៏មានបងប្អូនទាំង៦នាក់នេះ បានទៅជាមួយនឹងខ្ញុំដែរ យើងរាល់គ្នាបានចូលទៅក្នុងផ្ទះរបស់លោក
១១:១១-១២ ទីពីរ មានការបង្គាប់មកពីព្រះ។ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធបានប្រាប់លោកពេត្រុសឲ្យទៅជាមួយ នឹងពួកគេដែលត្រូវបានចាត់ឲ្យមកពីសេសារានោះ ទោះបីជាពួកគេជាសាសន៍ដទៃក៏ដោយ។ ដូច្នេះហើយ លោកពេត្រុសបានទៅសេសារាជាមួយនឹងពួកគេ ហើយបានចូលទៅក្នុងផ្ទះរបស់សាសន៍ដទៃម្នាក់។ ការដែលធ្វើដូច្នេះ លោកពេត្រុសបង្ហាញពីការស្តាប់បង្គាប់តាមព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ។ លោកពេត្រុស បានបញ្ជាក់ថាមាន “បងប្អូនប្រាំមួយនាក់” បានទៅជាមួយគាត់ ដែលអាចធ្វើការបញ្ជាក់ពីរឿងគ្រប់យ៉ាង ថាអ្វីដែលគាត់និយាយនោះជាការពិត។
ហើយលោករ៉ាយរឿងប្រាប់យើង ពីដំណើរដែលឃើញទេវតាឈរក្នុងផ្ទះ ប្រាប់លោកថា ចូរចាត់គេឲ្យទៅឯយ៉ុបប៉េ ហៅស៊ីម៉ូន ដែលហៅថាពេត្រុស ឲ្យមក គាត់នឹងអធិប្បាយ ឲ្យលោកស្តាប់សេចក្ដី ដែលនឹងជួយសង្គ្រោះដល់លោក ព្រមទាំងពួកគ្រួលោកទាំងអស់ផង
១១:១៣-១៤ ទីបី មានការរៀបចំពីព្រះជាម្ចាស់ដោយផ្ទាល់។ នៅពេលដែលលោកពេត្រុសទៅដល់ កូនេលាសប្រាប់គាត់ពីរបៀបដែលព្រះជាម្ចាស់បានរៀបចំគាត់ ហើយនិងពួកអ្នកផ្ទះរបស់គាត់ សម្រាប់ការមកដល់របស់លោកពេត្រុស។ មានទេវតាមួយបានលេចមកឯគាត់ហើយប្រាប់ឲ្យគាត់ នាំលោកពេត្រុសឲ្យមកឯផ្ទះរបស់គាត់។ សូមកត់សម្គាល់ថា ប្រសិនបើទេវតាបានរាប់ថាផ្ទះរបស់ លោកកូនេលាសជាកន្លែងសក្តិ សមសម្រាប់ទេវតាចូលទៅបាន នោះលោកពេត្រុសមិនអាចនឹងប ដិសេធមិនព្រមចូលទៅក្នុងផ្ទះនោះបានឡើយ។
ទេវតាបានប្រាប់លោកកូនេលាសថា លោកពេត្រុស "នឹងអធិប្បាយ ឲ្យលោកស្តាប់សេចក្ដី ដែលនឹងជួយសង្គ្រោះដល់លោក ព្រមទាំងពួកគ្រួលោកទាំងអស់ផង"។ ដូច្នេះហើយ ពេលដែលលោកពេត្រុសបានឮពីអ្វីដែលទេវតា បានប្រាប់ដល់លោកកូនេលាសនោះ គាត់បានដឹងថាគាត់ត្រូវធ្វើដូចម្តេចហើយ ការនោះគឺជា ការប្រកាសដំណឹងល្អ!ការនេះបង្ហាញដល់ យើងទាំងអស់គ្នាថាលោកកូនេលាសមិនទាន់ទទួលបានសេចក្តី សង្រ្គោះនៅឡើយទេ ទាល់តែគាត់បានស្តាប់ឮដំណឹងល្អ។ កិច្ចការសុចរិតរបស់គាត់ទាំងអស់ (១០:២) មិនអាចនឹងសង្រ្គោះគាត់បានឡើយ។ មានតែដំណឹងល្អតែប៉ុណ្ណោះដែលអាចសង្រ្គោះគាត់បាន។
កាលខ្ញុំចាប់តាំងនិយាយទៅ នោះព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធក៏យាងចុះមកសណ្ឋិតលើគេ ដូចជាបានសណ្ឋិតលើយើងរាល់គ្នាកាលពីដើមដែរ នោះខ្ញុំបាននឹកឃើញពីសេចក្ដី ដែលព្រះអម្ចាស់ទ្រង់មានបន្ទូលថា «លោកយ៉ូហានបានធ្វើបុណ្យជ្រមុជដោយទឹក តែអ្នករាល់គ្នានឹងទទួលបុណ្យជ្រមុជ ដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធវិញ»
១១:១៥-១៦ ទីបួន ការទាំងនោះគឺជា កិច្ចការរបស់ព្រះ។ នៅពេលដែលលោកពេត្រុសចាប់ផ្តើម អធិប្បាយ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធបានយាងមកសណ្ឋិតលើក្រុមពួកសាសន៍ដទៃទាំងអស់គ្នា។ លោកពេត្រុសបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថាព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធបានយាងមកសណ្ឋិតលើពួកគេ មុនពេល ដែលគាត់បញ្ចប់សេចក្តីអធិប្បាយ។ ការនេះបង្ហាញថាលោកពេត្រុសមិនមែនជាអ្នកគ្រប់គ្រងលើ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនោះឡើយ ហើយវាមិនមែនជាផែនការណ៏របស់គាត់ ចំពោះការដែលព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ យាងមកសណ្ឋិតលើពួកសាសន៍ដទៃនោះទេ។ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធយាងមកជាអំណោយទានមកពី ព្រះជាម្ចាស់ ។
ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធបានយាងមកលើក្រុមអស់គ្នា ដូចដែលបានយាងមកសណ្ឋិតលើពួកអ្នកជឿទាំងអស់នៅ ថ្ងៃបុណ្យទី៥០ដែរ។ នៅពេលដែលការនេះបានកើតឡើង លោកពេត្រុសបាននឹកចាំពីអ្វីដែលព្រះយេស៊ូវ មានព្រះបន្ទូលនៅក្នុង កិច្ចការ ១:៥។ ពួកអ្នកដើរតាមព្រះអង្គនឹងទទួលបុណ្យជ្រមុជ ដោយ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ។ សេចក្តីសន្យារបស់ព្រះយេស៊ូវត្រូវបានសម្រេចសម្រាប់ពួកអ្នកជឿសាសន៍យូដា នៅក្នុងថ្ងៃបុណ្យទី៥០។ ពេលនេះ សេចក្តីសន្យានោះក៏បានសម្រេចសម្រាប់ពួកអ្នកជឿសាសន៍ដទៃ នៅឯផ្ទះរបស់លោកកូនេលាសដូចគ្នាដែរ។
ដូច្នេះ បើសិនជាព្រះបានប្រទានអំណោយទានទៅគេ ដូចជាបានប្រទានមកយើងដែរ ដោយជឿដល់ព្រះអម្ចាស់យេស៊ូវគ្រីស្ទ ចុះតើខ្ញុំជាអ្វីដែលអាចនឹងឃាត់ព្រះបាន
១១:១៧ ព្រះបាននាំពួកសាសន៍ដទៃឲ្យបានចូលទៅក្នុងពួកជំនុំរបស់ព្រះអង្គតាមរបៀបដែល ព្រះអង្គបាននាំ ពួកអ្នកជឿសាសន៍យូដាឲ្យបានចូលទៅក្នុងពួកជំនុំរបស់ព្រះអង្គនៅក្នុងថ្ងៃបុណ្យទី៥០ដែរ។ ការបញ្ជាក់ពីអ្វីដែលព្រះអង្គបានធ្វើនោះគឺដោយអំណោយទានរបស់ព្រះអង្គគឺជាព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ។
ចំនុចសំខាន់នៅក្នុងបទគម្ពីរកិច្ចការ ជាការរីកចំរើននៃដំណឹងល្អនោះគឺជាកិច្ចការរបស់ព្រះជាម្ចាស់ ដែលមិនអាចបញ្ឈប់បានឡើយ។ ព្រះបានប្រទានព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធដូចគ្នាដល់ ពួកសាសន៍ដទៃ ដូចដែលព្រះអង្គបានប្រទានដល់ពួកសាសន៍យូដាដែរ។ អំណោយទាននៃព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ បង្ហាញពីការយល់ព្រមរបស់ព្រះចំពោះបេសកកម្មនេះចំពោះសាសន៍ដទៃ។ ដូច្នេះហើយ លោកពេត្រុសបានបង្គាប់ឲ្យពួកគេទទួលបុណ្យជ្រមុជទៅក្នុងទឹកជាការបញ្ជាក់ពីសេចក្តីជំនឿរបស់ពួកគេហើយរួមទាំងការដែលពួកគេត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងពួកជំនុំរបស់ព្រះ។
ចំនុចដែលលោកពេត្រុសបានបង្ហាញដល់ពួកកាត់ស្បែកគឺពិតជាច្បាស់លាស់ខ្លាំងណាស់។ ពួកគេមិនអាច បដិសេធពួកសាសន៍ដទៃនៅពេលដែលព្រះជាម្ចាស់បានទទួលគេយ៉ាងជាក់ច្បាស់បាននោះឡើយ។ ព្រះបានធ្វើការជាច្រើនបែបច្រើនយ៉ាង (ដោយសារការជាក់ស្តែង ការបង្គាប់ ដោយពួកទេវតា ហើយនឹងចាត់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធរបស់ព្រះអង្គ) នៅក្នុងការនាំយកដំណឹងល្អទៅដល់ពួកសាសន៍ដទៃ ទាំងនេះ។ ដោយមានភស្តុតាងយ៉ាងច្រើនដល់ម្ល៉េះពីកិច្ចការរបស់ព្រះជាម្ចាស់នោះ ការដែលជំទាស់ ជាមួយនឹង កិច្ចការនេះគឺជាការដែលជំទាស់ជាមួយនឹងព្រះជាម្ចាស់ដែរ។
កាលបានឮសេចក្ដីនោះហើយ នោះគេបាត់មាត់ ក៏ត្រឡប់ជាសរសើរដល់ព្រះវិញថា ដូច្នេះ ព្រះទ្រង់ក៏ប្រោសប្រទានការប្រែចិត្តដល់ពួកសាសន៍ដទៃ ឲ្យគេមានជីវិតដែរហ្ន៎។
១១:១៨ ពេលដែលពួកអ្នកជឿសាសាន៍យូដាទាំងនេះបានស្តាប់ឮពីអ្វីដែលព្រះបានធ្វើ ការរិះគន់របស់ ពួកគេទាស់នឹងលោកពេត្រុសត្រូវបានចប់ហើយពួកគេចាប់ផ្តើមសរសើរដំកើងដល់ព្រះវិញ។ ពួកគេបានថ្វាយសិរីល្អដល់ព្រះ ដោយព្រោះតែពួកគេបានដឹងថា ពេលនេះព្រះអង្គធ្វើការនៅក្នុងចំណោម ពួកសាសន៍ដទៃដូចគ្នាដែរ។ ព្រះបានបង្ហាញថាពួកសាសន៍ដទៃជាផ្នែកមួយនៃគម្រោងការនៃ សេចក្តីសង្រ្គោះរបស់ព្រះអង្គ ដោយការប្រទានឲ្យពួកអ្នកជឿនៅផ្ទះលោកកូនេលាសបានធ្វើការប្រែចិត្ត ដែលនាំទៅឯជីវិត។
ការប្រែចិត្តគឺជាកិច្ចការដែលពួកមនុស្សមានបាបទាំងអស់ត្រូវបានបង្គាប់ឲ្យធ្វើ (២:៣៨)។ ប៉ុន្តែក៏ជា អំណោយទានរបស់ព្រះដល់ពួកមនុស្សមានបាបដែរ។ មនុស្សជាតិធ្លាក់ចុះ មានចិត្តដែលរឹងរូស ហើយគំនិតរបស់គេត្រូវងងឹត (អេភេសូរ ៤:១៨) ហើយត្រូវតម្រូវឲ្យមានកិច្ចការរបស់ព្រះ ដើម្បីអាចនាំមនុស្សម្នាក់ឲ្យបានធ្វើការប្រែចិត្តបាន។ ការនេះរួមទាំងការបើកចំហចិត្តរបស់មនុស្សម្នាក់ (កិច្ចការ ១៦:១៤) ជួយគាត់ឲ្យបានឃើញថា គាត់ជាមនុស្សមានបាបម្នាក់ដែលត្រូវការ ការអត់ទោស (យ៉ូហាន ១៦:៨) ហើយទាញគាត់ឲ្យមកឯ ព្រះយេស៊ូវ (យ៉ូហាន ៦:៤៤)។ ព្រះជាម្ចាស់បានប្រទាន ការបើកសំដែងនេះដោយសារដំណឹងល្អ ហើយក្រោយមកបាននាំឲ្យមានការភ្ញាក់ដឹងខ្លួនពីអំពើបាប ដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធរបស់ព្រះអង្គ។ នេះជាអ្វីដែលបណ្តាលឲ្យមនុស្សម្នាក់ធ្វើការប្រែចិត្ត។
ការនោះគឺជាកិច្ចការរបស់ព្រះនៅក្នុងការនេះពួកសាសន៍ដទៃទាំងនេះឲ្យបានធ្វើការប្រែចិត្ត ដែលនាំឲ្យមាន ជីវិត។ “ជីវិត” (ζωή) ដែលការប្រែចិត្តនាំមកនោះគឺឲ្យបានចូលទៅក្នុងសេចក្តីសង្រ្គោះ (លូកា ១០:២៥; កិច្ចការ ៥:២០, ១១:១៤, ១៣:៤៦-៤៨)។ ការនេះរួមមានទាំងការអត់ទោសពីអំពើបាប (១០:៤៣) អំណោយទាននៃព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ (១០:៤៤-៤៧, ១១:១៥-១៧) និងជីវិតជាមួយ ព្រះនោះគឺជាជីវិត អស់កល្បជានិច្ច។ នេះជាអ្វីដែលព្រះបានសម្រេចនៅក្នុងពួកសាសន៍ដទៃទាំងនេះ ហើយជាអ្វីដែល ពួកអ្នកជឿសាសន៍យូដាទាំងនេះពេលនេះបានយល់ហើយថ្វាយការសរសើរនិងសិរីល្អដល់ព្រះ។
រីឯពួកអ្នកដែលត្រូវខ្ចាត់ខ្ចាយ ដោយព្រោះសេចក្ដីបៀតបៀន ដែលកើតមកពីដំណើរស្ទេផាន នោះក៏ដើររៀងរហូតទៅដល់ស្រុកភេនីស ស្រុកគីប្រុស នឹងក្រុងអាន់ទីយ៉ូក តែបានផ្សាយព្រះបន្ទូល ដល់ចំពោះតែពួកសាសន៍យូដាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ក្នុងពួកអ្នកនោះ មានអ្នកខ្លះពីកោះគីប្រុស នឹងស្រុកគីរេន គេបានទៅដល់ក្រុងអាន់ទីយ៉ូក ក៏ផ្សាយដំណឹងល្អពីព្រះអម្ចាស់យេស៊ូវ ដល់ពួកសាសន៍ក្រេកដែរ
១១:១៩ លោកលូកាបានកត់ត្រាពីរបៀបដែលលោកពេត្រុសបានបើកទ្វារនៃនគរព្រះដល់ពួកសាសន៍ដទៃ ដោយការប្រកាសដំណឹងល្អនៅផ្ទះរបស់លោកកូនេលាស។ ពេលនេះ ផ្នែកផ្សេងទៀតនៅក្នុងបទគម្គីរ កិច្ចការគាត់ផ្តោតសំខាន់លើការរីកចំរើននៃដំណឹងល្អនៅក្នុងចំណោមពួកសាសន៍ដទៃតាមរយៈលោកប៉ុល និងការធ្វើដំណើរនៅក្នុងបេសកកម្មរបស់គាត់។
លោកប៉ុលត្រូវបានបញ្ជូនឲ្យចេញទៅធ្វើដំណើរបេសកកម្មរបស់គាត់ដោយពួកជំនុំនៅក្រុងអាន់ទីយ៉ូក ដូច្នេះហើយលោកលូកាធ្វើការកត់ត្រាពីរបៀបដែលពួកជំនុំបានចាប់ផ្តើមនៅក្នុងក្រុងអាន់ទីយ៉ូក ហើយពីរបៀបដែលលោកប៉ុលមានទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងពួកជំនុំនេះ។ នៅក្នុងជំពូកទី៨ យើងបានអាន ពីការបៀត បៀនទាស់នឹងពួកជំនុំនៅក្នុងក្រុងយេរូសាឡិមដែលជាហេតុដែលបង្ករឲ្យពួកគេត្រូវចាកចេញពី ទីក្រុងហើយបាននាំយកដំណឹងល្អទៅពាសពេញស្រុកយូដា។ អ្នកជឿខ្លះបានប្រកាសដំណឹងល្អនៅក្នុង ស្រុកភីនីស ស្រុកគីប្រុសនិងក្រុងអាន់ទីយ៉ូក។
ស្រុកភីនីស គឺជាខេត្តមួយរបស់រ៉ូម៉ាំងខាងផ្នែកឆ្នេរសមុទ្រមេឌីទែរីនេនៅក្នុងស្រុកស៊ីរី (ជាមួយនឹងក្រុងទីរ៉េ និងក្រុងស៊ីដូនដែលទីក្រុងធំៗ)។ គីប្រុសគឺជាកោះមួយដែលនៅប៉ែកខាងត្បូងនៃប្រទេសទួគី ហើយមាន ចំងាយ១៦០គីឡូម៉ែត្រភាគខាងលិចជាមួយនិងប្រទេសស៊ីរី (១៣:៤-១២)។ អាន់ទីយ៉ូកមានចំងាយ ៤៨០ គីឡូម៉ែត្រនៃភាគខាងជើងក្រុងយេរូសាឡិមហើយជាទីក្រុងធំទីបីរបស់ចក្រភពរ៉ូមាំង (បន្ទាប់ពី ក្រុងរ៉ូម និងអេលិចក្សានទ្រា )ដែលមានចំនួនប្រជាជនរស់នៅប្រមាណជា៥០០,០០០នាក់។ នៅក្នុងទីកន្លែង និមួយៗ ជាទីលំនៅរបស់ពួកសាសន៍ដទៃភាគច្រើន ប៉ុន្តែក៏មានចំនួនប្រជាជនសាសន៍យូដាជាច្រើន រស់នៅផងដែរ។ នៅក្នុងភីនីស និងគីប្រុស មានពួកអ្នកជឿមកពីក្រុងយេរូសាឡិមដែលនិយាយជាមួយតែ ពួកសាសន៍យូដា តែប៉ុណ្ណោះ។
១១:២០ យ៉ាងណាម៉ិញ នៅក្រុងអាន់ទីយ៉ូកមានពួកអ្នកជឿសាសន៍យូដាមួយចំនួន (ប្រហែល ដោយព្រោះតែគេមកពីគីប្រុស និងស្រុកគីរេន ហុយពួកគេមានវ័យចម្រើនឡើងនៅក្នុងចំណោម ពួកសាសន៍ដទៃ) បានប្រកាសដំណឹងល្អដល់ពួកសាសន៍ក្រិក។ ដោយព្រោះតែការនេះ ពួកជំនុំនៅអាន់ទីយ៉ូកបាន ប្រែក្លាយជាពួកជំនុំសកលដំបូងគេដែលមានពួកសាសន៍យូដា និងសាសន៍ដទៃថ្វាយបង្គំព្រះជាមួយនឹងគ្នា។
ព្រះហស្តព្រះអម្ចាស់ក៏នៅជាមួយនឹងគេ ហើយមានមនុស្សជាច្រើនបែរមកឯព្រះអម្ចាស់វិញ ដោយមានសេចក្ដីជំនឿ
១១:២១ បេសកកម្មដល់ពួកសាសន៍ដទៃនៅក្នុងក្រុងអាន់ទីយ៉ូកទទួលបានភាពជោគជ័យដោយព្រោះតែ “ព្រះហស្តនៃព្រះអម្ចាស់នៅជាមួយនឹងពួកគេ។ ” “ព្រះហស្ត” ព្រះ មានន័យថាព្រះចេស្តាព្រះអង្គ (និក្ខមនំ ៩:៣; ១ សាំយ៉ូអែល ៥:៦; ៦:៩; ១ របាក្សត្រ ២៨:១៩;អេសាយ ៥៩:១; ៦៦:២, ៦៦:១៤; អេសេគាល ១:៣; លូកា១:៦៦; កិច្ចការ៤:៣០; ១៣:១១)។ ដូច្នេះហើយដោយសារព្រះចេស្តានៃព្រះ កិច្ចការរបស់ព្រះទទួលបានជោគជ័យ ហើយមានចំនួនមនុស្សជាច្រើនដែលបានជឿ ហើយបានបែរមក ព្រះអម្ចាស់។ ដោយសារដំណឹងល្អ ព្រះទ្រង់បានទាញមនុស្សឲ្យមកឯព្រះអង្គ ហើយពួកគេបានឆ្លើយតប ដោយសេចក្តីជំនឿ (“ទទួលជឿ”) ហើយការប្រែចិត្ត (“បែរមកឯព្រះអម្ចាស់វិញ”)។
រឿងនោះបានឮដល់ត្រចៀកពួកជំនុំនៅក្រុងយេរូសាឡិម រួចគេចាត់បាណាបាស ឲ្យទៅត្រឹមអាន់ទីយ៉ូក
១១:២២ នៅពេលដែលពួកជំនុំនៅក្នុងក្រុងយេរូសាឡិមបានឮអំពីអ្វីដែលព្រះបានធ្វើនៅក្នុងក្រុង អាន់ទីយ៉ូក ពួកគេបានចាត់ដំណាងម្នាក់មកដើម្បីឲ្យបានពិនិត្យមើល (ដូចដែលពួកគេបានធ្វើជាមួយនឹង ពួកអ្នកជឿសាសន៍សាម៉ារី នៅក្នុង ៨:១៤ ដែរ)។ ពួកគេបានចាត់បាណាបាសដោយព្រោះតែទេព្យកោសល របស់គាត់នៅក្នុងការទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងមនុស្សជាច្រើន (៤:៣៦-៣៧, ៩:២៧, ១១:២៣-២៦, ១១:៣០, ១៣:២, ១៥:៣៧)។
កាលគាត់ទៅដល់ ហើយបានឃើញព្រះគុណនៃព្រះ នោះគាត់មានសេចក្ដីអំណរ ក៏ទូន្មានគេគ្រប់គ្នា ឲ្យសំរេចចិត្តនឹងនៅជាប់ក្នុងព្រះអម្ចាស់ ដ្បិតគាត់ជាមនុស្សល្អ ពេញជាព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ នឹងសេចក្ដីជំនឿ ហើយមានមនុស្សសន្ធឹកណាស់ បានចំរើនដល់ព្រះអម្ចាស់
១១:២៣-២៤ នៅពេលដែលលោកបាណាបាសបានទៅដល់អាន់ទីយ៉ូកហើយ គាត់ “បានឃើញ ព្រះគុណនៃព្រះ”។ តើគាត់បានឃើញអ្វី? គាត់បានឃើញ “មានមនុស្សជាច្រើនបែរមកឯព្រះអម្ចាស់វិញ ដោយមានសេចក្ដីជំនឿ”។ លោកបាណាបាសបានដឹងថាការនេះអាចកើតមានឡើងបាននោះគឺ ដោយសារតែព្រះគុណនៃព្រះតែប៉ុណ្ណោះ។
យើងបានឃើញព្រះគុណនៃព្រះដោយសារឥទ្ធិពលដែលព្រះគុណមាននៅក្នុងជីវិតរបស់មនុស្សណាម្នាក់។ ការដែលបែរមកឯព្រះអម្ចាស់ (ដែលជាការប្រែចិត្ត ១១:១៨; ២ ធីម៉ូថេ ២:២៥) ហើយជឿ និងមានជំនឿ លើព្រះ (១៦:១៣-១៥) គឺជាលទ្ធផលនៃព្រះគុណនៃព្រះដែលបានធ្វើការ នៅក្នុងជីវិតរបស់មនុស្ស ណាម្នាក់។
ការប្រែចិត្ត និងសេចក្តីជំនឿរបស់ពួកគ្រីស្ទាននៅក្នុងក្រុងអាន់ទីយ៉ូកនេះគឺដោយសារព្រះគុណនៃព្រះ ហើយ លទ្ធផល ដែលកើតចេញពីការនេះគឺថា “មានមនុស្សសន្ធឹកណាស់ដែលបានចំរើនដល់ព្រះអម្ចាស់”។ ដូច្នេះហើយ ព្រះអម្ចាស់ចម្រើនដល់ព្រះអម្ចាស់។ ព្រះអង្គគឺជាប្រភពហើយជាគោលដៅនៅក្នុង ការផ្សាយដំណឹងល្អដ៏ជោគជ័យ។
ពួកជំនុំនៅអាន់ទីយ៉ូក គឺជាកិច្ចការរបស់ព្រះដោយព្រោះតែត្រូវបានតាំងឡើងដោយសារលទ្ធផលនៃ ព្រះគុណហើយនឹងព្រះហស្តរបស់ព្រះអង្គ។ នៅពេលដែលលោកបាណាបាសបានឃើញពីអ្វីដែល ព្រះបានធ្វើនៅក្នុងអាន់ទីយ៉ូកនោះ គាត់មានសេចក្តីអំណរ ហើយបានកំសាន្តចិត្តដល់ពួកជំនុំឲ្យនៅតែ មានសេចក្តីជំនឿស្មោះត្រង់ចំពោះព្រះ។ លោកបាណាបាសអាចធ្វើការ កំសាន្តចិត្តដល់ពួកជំនុំបាន ដោយព្រោះតែគាត់ជា”មនុស្សល្អម្នាក់” (ខ២៤) ហើយការនេះមានន័យថាជាមនុស្សម្នាក់ដែលពេញ ដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនិងសេចក្តីជំនឿលើព្រះ (ដូចជាលោកស្ទេផានដែរ ៦:៥)។ ការដែលពេញ ដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនិងសេចក្តីជំនឿនោះគឺជាកូនសោរនៅក្នុងជីវិតជាគ្រីស្ទានដែលបង្កើតផលផ្លែយ៉ាងបរិបូរ។
នោះបាណាបាសក៏ទៅឯក្រុងតើសុស ដើម្បីនឹងរកសុល
១១:២៥ ពួកជំនុំដែលមានការរីកចំរើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅក្នុងអាន់ទីយ៉ូក ហើយលោកបាណាបាស បានដឹងថា គាត់ត្រូវការជំនួយដើម្បីបង្រៀនពួកគេ។ ដូច្នេះហើយ គាត់បានទៅឯក្រុងតើសុសដើម្បីស្វែងរក លោកប៉ុល។ លោកប៉ុលបានទៅក្រុងតើសុស (ស្រុកកំណើតគាត់) កាលពីប្រាំបីឆ្នាំមុន (៩:២៦-៣០)។ ការដែល “រក” (ἀναζητῆσαι) មានន័យថាជាការស្វែងរកអស់រយៈពេលជាយូរយ៉ាងលំបាក។ មាន ការលំបាក នៅក្នុង ការស្វែងរកលោកប៉ុល ប៉ុន្តែគាត់ជាមនុស្សម្នាក់ដែលមានប្រយោជន៍ចំពោះបាណាបាស បានជាគាត់សម្រេចចាកចេញពីកិច្ចការនៅក្រុងអាន់ទីយ៉ូកដើម្បីខំប្រឹងស្វែងរកលោកប៉ុលឲ្យបានឃើញ។
កាលបានឃើញហើយ នោះក៏នាំគាត់មកឯអាន់ទីយ៉ូកវិញ រួចអ្នកទាំង២នោះ បានប្រជុំគ្នានឹងពួកជំនុំ ព្រមទាំងបង្រៀនដល់មនុស្សសន្ធឹកណាស់ ក្នុងរវាង១ឆ្នាំ គឺនៅអាន់ទីយ៉ូកនេះឯង ដែលគេហៅពួកសិស្សថា «ពួកគ្រីស្ទាន» ជាមុនដំបូង។
១១:២៦ លោកបាណាបាសបានរកប៉ុលឃើញហើយនាំគាត់មកឯក្រុងអាន់ទីយ៉ូកដែលពួកគាត់បាន ចំណាយពេលមួយឆ្នាំ (ឆ្នាំ៤៦ គស) បង្រៀនដល់ពួកជំនុំ។ ដោយព្រោះតែពួកគេតែងតែនិយាយពី ព្រះគ្រីស្ទជានិច្ចដល់មនុស្សគ្រប់គ្នាដែលគេបានជួបនោះ មនុស្សនៅក្នុងក្រុងអាន់ទីយ៉ូក ហៅពួកអ្នកជឿថា ជា “ពួកគ្រីស្ទាន”។ ពាក្យថា “ ពួកគ្រីស្ទាន” (Χριστιανούς) មានន័ថាពួកគេគឺជាប្រជារាស្រ្ត ជាអ្នកដើរតាម និងជាអ្នកបម្រើព្រះគ្រីស្ទ។ ពាក្យនេះគឺត្រូវបានលើកឡើងពីរដងតែប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងព្រះគម្ពីរ សញ្ញាថ្មី (កិច្ចការ ២៦:២៨; ១ ពេត្រុស ៤:១៦)។ សូមកត់សម្គាល់ថា ពាក្យនេះត្រូវបានប្រើដោយ ពួកអ្នកមិនជឿ នៅក្នុងការរៀបរាប់ពីពួកអ្នកជឿ។ ពួកអ្នកជឿប្រើពាក្យដូចជា “ផ្លូវនោះ” “ពួកសិស្ស” “ពួកបងប្អូន” “ពួកបរិសុទ្ធ” និង “ពួកជំនុំ” នៅក្នុងការរៀបរាប់ពីខ្លួនគេ។
សូមមើលព្រះហស្តនៃព្រះធ្វើការនៅក្នុងការតាំងពួកជំនុំនៅក្នុងក្រុងអាន់ទីយ៉ូក។ មានពួកសិស្សរបស់ ព្រះយេស៊ូវ (មិនមែនជាពួកសាវ័ក ឬអ្នកដឹកនាំ) បានភៀសខ្លួនពីក្រុងយេរូសាឡិម ដើម្បីគេចចេញពី ការបៀតបៀនពីលោកប៉ុលនោះ ពួកគេបានទៅដល់ក្រុងអាន់ទីយ៉ូកជាកន្លែងដែលពួកគេបានប្រកាស ដំណឹងល្អដល់ពួកសាសន៍ក្រិក។ បន្ទាប់មក នៅពេលដែលពួកសាសន៍ក្រិកបានទទួលជឿ ពួកគេបានប្រជុំគ្នាជាមួយនឹងពួកសាសន៍យូដាជាលើកដំបូងនៅក្នុងនាមជាពួកជំនុំ។ ជាច្រើនឆ្នាំក្រោយមក ពួកគេត្រូវការគ្រូបង្រៀនម្នាក់ ហើយលោកបាណាបាសបានទៅនាំលោកប៉ុល ជាមនុស្ស ដែលបានបៀតបៀនដល់ពួកអ្នកជឿនៅក្នុងក្រុងយេរូសាឡិមដែលបានធ្វើឲ្យពួកគេភៀសខ្លួនមកអាន់ទីយ៉ូកនោះឯង។ លោកប៉ុលបានទៅឯពួកជំនុំនេះហើយបង្រៀនពួកគេអស់រយៈពេលមួយឆ្នាំ។ ក្រោយពេលនោះ ពួកជំនុំនៅអាន់ទីយ៉ូក នឹងចាត់លោកប៉ុលឲ្យចេញទៅធ្វើដំណើរក្នុងបេសកកម្មដំបូងរបស់គាត់!
នៅគ្រានោះ មានហោរាខ្លះចុះពីក្រុងយេរូសាឡិម មកដល់អាន់ទីយ៉ូក ក្នុងពួកហោរានោះ មានម្នាក់ឈ្មោះអ័ក្កាបុស គាត់ក្រោកឡើងទាយ ដោយព្រះវិញ្ញាណថា នឹងមានអំណត់អត់ជាខ្លាំង នៅគ្រប់លើផែនដី នោះក៏កើតមកក្នុងប្រវត្តិនៃមហារាជក្លូឌាសមែន
១១:២៧-២៨ សេចក្តីទំនាយគឺជាសេចក្តីដែលត្រូវបានប្រទានមកពីព្រះដោយការបើកសំដែងនៃ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ។ មានសេចក្តីទំនាយជាច្រើនប្រភេទ រួមមានទាំងការប្រកាសប្រាប់ពីហេតុការណ៏នៅ ក្នុងពេលអនាគត ហើយអ័ក្កាបុសបានប្រើអំណោយទាននេះដើម្បីជួយពួកអ្នកជឿឲ្យបានត្រៀមខ្លួន សម្រាប់ គ្រោះអំណត់ដែលនឹងកើតមកដល់។
ដូច្នេះ ពួកសិស្សក៏គិតសំរេច នឹងផ្ញើទៅជួយដល់ពួកបងប្អូនដែលនៅស្រុកយូដា តាមកំឡាំងរៀងខ្លួន
១១:២៩ ពួកជំនុំមានការរួបរួមគ្នា ហើយពួកអ្នកជឿទាំងអស់គឺជាពួកជំនុំតែមួយទោះបីជាពួកគេនៅទីក ន្លែងផ្សេងពីគ្នាក៏ដោយ។ ដោយព្រោះតែពួកអ្នកជឿទាំងអស់គ្នាជាសមាជិកនៅក្នុងគ្រួសារនៃព្រះ ពួកអ្នកជឿ ទាំងអស់នៅក្នុងក្រុងអាន់ទីយ៉ូក (សាសន៍យូដានិងសាសន៍ក្រិក) ចង់ជួយដល់បងប្អូនប្រុសស្រីរបស់គេ នៅក្នុងស្រុកយូដា។ មនុស្សម្នាក់ៗបានផ្តល់ប្រាក់ “តាមកំឡាំងរៀងខ្លួន”។ ចំនុចសំខាន់ដែលយើងថ្វាយ ទៅតាមកំឡាំងរបស់យើងរៀងខ្លួន ហើយទទួលបានតាមសេចក្តីត្រូវការរបស់យើងរៀងខ្លួន (២:៤៥, ៤:៣៥)។
ហើយក៏បានធ្វើការនោះមែន ព្រមទាំងផ្ញើទៅដល់ពួកចាស់ទុំ ដោយសារបាណាបាស នឹងសុល។
១១:៣០ លោកបាណាបានិងលោកប៉ុលបាននាំយកប្រាក់ទៅដល់ពួកជំនុំនៅក្រុងយេរូសាឡិម (កាឡាទី ២:១-១០) ដែលមានចំងាយក្នុងការធ្វើដំណើរ៤៨០ គីឡូម៉ែត្រ។
